Trong bối cảnh kỷ nguyên số bùng nổ, không gian mạng đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống, học tập và làm việc của sinh viên. Tuy nhiên, cùng với những tiện ích mà công nghệ mang lại, các hoạt động sử dụng công nghệ cao để vi phạm pháp luật trên không gian mạng cũng ngày càng diễn biến phức tạp và tinh vi. Để bảo vệ sinh viên khỏi những rủi ro này, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng ngừa và xử lý các hoạt động sử dụng công nghệ cao là vô cùng cần thiết và cấp bách.
Thực trạng và những nguy cơ tiềm ẩn
Hiện nay, nhiều sinh viên, đặc biệt là những người trẻ tuổi, có khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ cao một cách thành thạo. Điều này đôi khi dẫn đến việc thiếu cảnh giác hoặc vô tình trở thành nạn nhân, thậm chí là công cụ tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Các hình thức phổ biến bao gồm:
- Lừa đảo trực tuyến: Giả mạo tin nhắn, email, cuộc gọi từ ngân hàng, cơ quan chức năng để chiếm đoạt tài sản, đánh cắp thông tin cá nhân.
- Tấn công mạng: Phát tán mã độc, virus, tấn công từ chối dịch vụ nhằm phá hoại hệ thống, đánh cắp dữ liệu.
- Gian lận trong thi cử, học tập: Sử dụng các thiết bị công nghệ cao để gian lận, làm giả tài liệu.
- Hoạt động mại dâm, cờ bạc trực tuyến: Tham gia hoặc tổ chức các hoạt động trái phép trên không gian mạng.
- Xâm phạm quyền riêng tư, danh dự: Phát tán thông tin sai sự thật, xúc phạm, bôi nhọ người khác.
Những hành vi trên không chỉ gây thiệt hại về vật chất, tinh thần cho cá nhân mà còn ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội và uy tín của các tổ chức, trường học.
Cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương cần nhận thức rõ tầm quan trọng của các vấn đề trên không gian mạng, các cơ quan chức năng và Nhà trường đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên, tập trung vào các nội dung cốt lõi.
Phổ biến các quy định pháp luật liên quan: Tuyên truyền, phổ biến các điều khoản, luật định về an ninh mạng, tội phạm công nghệ cao, quyền riêng tư và các quy định xử phạt vi phạm.
Nâng cao ý thức cảnh giác: Hướng dẫn sinh viên nhận diện các chiêu trò lừa đảo, tấn công mạng và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Kỹ năng tự bảo vệ thông tin cá nhân: Chia sẻ kiến thức về cách bảo mật tài khoản, mật khẩu, thông tin nhạy cảm trên không gian mạng.
Quy trình báo cáo, tố giác tội phạm: Hướng dẫn sinh viên cách thức liên hệ, báo cáo các trường hợp nghi ngờ hoặc đã trở thành nạn nhân của tội phạm công nghệ cao.
Phát huy vai trò của sinh viên: Khuyến khích sinh viên trở thành những tuyên truyền viên tích cực, lan tỏa kiến thức pháp luật và nâng cao nhận thức cho cộng đồng.
Một số hoạt động triển khai hiệu quả
Để công tác tuyên truyền đạt hiệu quả cao, nhiều hình thức đa dạng và phong phú đã được triển khai, bao gồm:
- Tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, hội thảo: Mời các chuyên gia, cán bộ công an có kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh mạng đến trao đổi, chia sẻ cho sinh viên.
- Xây dựng tài liệu, inforgraphic, video ngắn: Cung cấp thông tin một cách trực quan, dễ hiểu trên các nền tảng mạng xã hội, website của Nhà trường.
- Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật: Tạo sân chơi bổ ích, khuyến khích sinh viên chủ động tìm hiểu và rèn luyện kỹ năng pháp luật.
- Lồng ghép nội dung pháp luật vào các môn học, Tuấn sinh hoạt công dân cho sinh viên: Đưa kiến thức về an ninh mạng, phòng chống tội phạm công nghệ cao vào chương trình giảng dạy phù hợp.
- Thành lập các câu lạc bộ, đội nhóm sinh viên tình nguyện: Tạo môi trường cho sinh viên cùng nhau học hỏi và tham gia các hoạt động tuyên truyền.
Lời kêu gọi hành động!
Phòng ngừa và xử lý các hoạt động sử dụng công nghệ cao trên không gian mạng không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn cần sự chủ động, ý thức của mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ sinh viên - những công dân số tương lai. Hãy cùng nhau nâng cao nhận thức pháp luật, trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ mình, góp phần xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh cho Nhà trường và xã hội.
* Hướng dẫn liên hệ khi phát hiện hoặc nghi ngờ hành vi lừa đảo
Trong trường hợp sinh viên phát hiện hoặc nghi ngờ có hành vi lừa đảo, vui lòng liên hệ ngay với các cơ quan chức năng sau để được hỗ trợ kịp thời:
1. Cơ quan Công an
- Công an nơi gần nhất và các cơ quan chức năng có thẩm quyền: Liên hệ trực tiếp tại trụ sở hoặc qua đường dây nóng (nếu có).
- Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) - Bộ Công an:
Liên hệ qua đường dây nóng hoặc cổng thông tin điện tử của Cục A05.
Điện thoại: 069.219.4053 - Cục Cảnh sát hình sự
Địa chỉ https://canhbao.ncsc.gov.vn./#!/ của Trang cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam
- Địa chỉ liên hệ cụ thể (nếu ở khu vực Cầu Giấy, Hà Nội):
Công an phường Nghĩa Tân
Địa chỉ: Số 45, phố Nghĩa Tân, phường Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.
Điện thoại: 024.37566202
2. Phòng Công tác Học sinh, Sinh viên Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương
Điện thoại: 082 5990 009 ( gặp cô Nguyễn Thị Minh Huệ - Chuyên viên Phòng CTHSSV).
NCE - Tháng 5/2025